آن بخش از اندام های قارچ را که به پرورش دهندگان هنگام کشت در بستر مورد استفاده قرار می دهند در اصطلاح اسپان می گویند که مساوی بذر در گیاهان آلی در نظر گرفته می شود
در واقع اسپان انتقال عضوی از بافت قارچ در شرایط استریل بر روی دانه گندم یا غلات دیگر می باشد. کیفیت بذر پایه و اساس موفقیت در تولید قارچ خوراکی است. چنانچه بذر یا اسپان فاقد کیفیت مطلوب باشد، موفقیتی در کشت قارچ حاصل نخواهد شد هرچند سایر شرایط کاملاً مهیا باشد
در گذشته قارچ کاران برای تهیه اسپان با برداشت آنکه، بر روی قسمتی از خاک اراضی که قارچ در آن به طور طبیعی رشد کرده بود به مقداری که فکر می کردند مسلیوم قارچ در آن وجود دارد برمی داشتند و سپس آن را روی بستری که از پیش آماده شده بود پخش کرده و پس از اینکه مسلیوم کاملاً سطح بستر را می پوشاند از ان برای مایه کوبی سایر بسترها استفاده می کردند
از آنجا که روش فوق از کشت خالص قارچ استفاده نمی شد و شرایط نیز استریل نبود، در هنگام استفاده از اسپان بسیاری از آفات و امراض نیز همراه با اسپان بر روی بسترها منتقل شده و خسارت ایجاد می کردند. اولین بذر اسپان ناشی از کشت خالص قارچ در سال 1905 در آمریکا تولید و جایگزین سیستم قدیمی تولید بذر شده و در حال حاضر تهیه اسپان در سراسر دنیا با استفاده از کشت های خالص قارچ صورت می گیرد
تولید انبوه بذر به کار می روند کاملاً استریل شده و پس از انتقال بذر بر روی بستر نیز به منظور جلوگیری از آلودگی هوای مورد نیاز در سالن های پرورش از درون فیلترهای خاص عبور داده می شوند
در سال 1931 سیندن، غلات را به عنوان ماده مناسب برای تولید بذر قارچ معرفی کرد
مسلیومی که روی دانه غلات رشد می کرد، راحتتر روی بستر پخش شده و به خوبی با آن مخلوط می شود. قبل از استفاده از دانه های غلات، از کود اسبی کمپوست شده و ساقه توتون به عنوان محیط کشت مورد استفاده قرار می گرفت. اسپان های تهیه شده به وسیله بذر غلات به علت قرار داشتن مسلیوم قارچ در سطح اسپان ممکن بود در اثر مقدار کمی از آمونیاک تولیدی در کمپوست از بین برود در صورتیکه در اسپان های تولید شده از کود اسب به دلیل رشد مسلیوم در درون کود، کاملاً از بین رفته و پس از تبخیر آمونیاک از بستر می توانستند دوباره رشد کرده و بستر را بپوشانند
بــذر خوب همانند ستون یک ساختمان است که اگر خوب و محکم ساخته شود، می توان به استحـکام کل بنـا امیدوار بود.
ارسال به تمام نقاط ایران و جهان بذر نسل اول بوده و از بذر مادری خالص تهیه شده است بذر قارچ بسته به گونه های تولید قارچ متنوع بوده که لطفا با کارشناس شركت مشاوره لازم را بگیرید
بــذر خوب همانند ستون یک ساختمان است که اگر خوب و محکم ساخته شود، می توان به استحـکام کل بنـا امیدوار بود. گام نخست در امـر پرورش قــارچ، تهیه ی بذری خوب و با کیفیت مناسـب است. این بذر باید با توجه به نوع و شرایط آب و هـوای منطقه ی پرورش، زمـان پرورش و ذائـقه مردمی که از محصـولات اسـتفاده می کنند، گزیـنش شود. انتخاب بـد مطمـئناً منجـر به بروز معضـلاتی در امر پرورش و فروش قــارچ خـواهد شد
۱- تولــیـد بــذر :
بذر قـارچ یا اسـپـان، آغـازگری است که توسط پرورش دهندگان قارچ، برای ایجاد شبکه میسلیومی، روی بستر پرورش قارچ مورد استفاده قرار می گیرد و می توان آن را برابر با بـذر گیاهان آلـی دانست.
تولید بذر قارچ کار نسبتاً پیـچیـده ای است که نیاز به تجهیـزات و تأسیسات آزمایشگاهی مخصوص به خود دارد. آزمایشـگاه تولید بذر از بخـش های مختلـفی تشکیل شده است که باید با سالن پرورش قـارچ فاصله منـاسبی داشته ( ۶۰۰ – ۵۰۰ متـر ) و نبـاید در مسیر هوای آلوده قرار داشته باشـد.
بخش های مختلف این آزمایشـگاه عبارتند از :
الف) اتـاق آمـاده سـازی مواد غـذایی؛
ب) اتـاق استـریل مواد و لوازم؛
ج) اتـاق تلقیح مواد غذایی با هـاگ یا میـسلیـم قارچ ( این اتاق باید با نور فرابنفش ضدعفـونـی گردد )؛
د) اتـاق ریشه دوانـی؛
هـ) انبـار مواد اولیـه؛
و) سـرد خــانـه؛
ز) اتـاق های رفــاهـی.
تـجهیزاتی همچـون انـکوبـاتور ( به جای آن می توان از گرمخـانه‌ی مجهز به ترموسـتات استـفاده کرد ) و دستـگاه اتـوکلاو نیز از اجزای اصلی آزمایشـگاه تولید بــذر هستنـد.
برای تولید بــذر قارچ، می توان از دانه های گندم ، جــو، ارزن، سـورگـوم و غیره استفاده کرد. این دانه ها را ابتدا شسـته، برای یک شب می خیسانند. آن گاه آب آن ها را عوض کرده، برای مدت ۲۰ تا ۲۵ دقیـقه می جوشانند تا نرم گردند ( ولی از هم نپـاشند ). سپـس دانه ها را در الک می ریزند تا آب اضافی خارج و آب سطحی آن‌ها نیز تبخیر گردد. دانه ها را ضمن خشک شدن باید زیر و رو کرد تا به‌طور یکنواخت خشـک شوند. برای خروج آب اضافی، می‌توان از پنـکه نـیز سود جست. همچـنین می‌توان برای جلوگیری از به هم چسبیدن دانه ها، به میزان ۲ درصـد پـودر کـربنات کلسیم به آن‌ها افـزود و به خوبی مخلـوط کرد. سپس کیسه های پلاستیکی از جنس پلی پروپـیلن ( Polypropylene ) مقـاوم به حـرارت، به ابعاد ۲۸ × ۱۸ سانتی متر و ضخامت ۱/۰ میلی متر را انتخاب و تا نصف از دانه های آماده شده پر می کنند. آن‌گاه یه قطعه لـوله پلیکا به قطر و ارتفـاع ۵ – ۴ سانتی متر تهیه و دهانه ی کیسه را از داخل آن عبور می دهند. بعد لـبـه‌ی آن را دور حلـقه برمی گرداند و به کمک نوار چسب، روی آن محکم می سازند. پس از آن، می توان مقداری پنبه در دهانه‌ی کیسه قرار داد و پس از گذاردن یه لایه فویل آلومینیومی روی آن، به مدت یک ساعت در حرارت ۱۲۱ درجـه سانتی گراد و فشار ۱۵ پوند، استریل کرد. در نهایت این بذور را به داخل اتاق تلقیح انتقال داده و در شرایط کاملاً استریل، با کشت خالص قـارچ که روی محیط غذایی رشد یافته، تلقیح می کنند.
تهیـه‌ی کشت خالص قـارچ اغلب به دو صورت انجام می پذیرد؛ یا از راه کشت بازیدیو سپـورها و یا از طریق کشت بافت اندام باردهـی که هر دو روش مشـکل هسـتند.
پس از تلقیح، کیسه ها را در انکوبـاتور یا گرمخانه‌ای مناسب با دمای ۲۵ درجه سانتی گراد نگهداری می کنند. در این شرایط، پس از ۱۲ – ۱۰ روز، میسلیم در توده‌ی دانه ها نفوذ کرده، بذر برای مصرف روی بستر آماده می شود.
۲- نگهداری بـذر و ویژگی های آن :
بهتر اسـت، بذر را به فاصله‌ی اندکـی پس از تولید، مصرف کرد، زیرا با گذشت زمان، میسلیم قـارچ متراکم شده، در پخش یکنواخت بذر روی سطح بستر ایجاد مشکل خواهد کرد. علاوه بر این، هرچـه از زمـان تولید بذر بگذرد، از کیفیت آن کاسته می شود. ولی این اُفـت کیفیت زیاد نخواهد بود و در عملکرد تأثیر جدی نخـواهد گذاشت، چون بذر قارچ به عنوان یک آغازگر عمـل می کند و وظیفه آن تنهـا شـروع ریشه دوانی میسلیم در بستر پرورش قـارچ اسـت.
بذرهای تولید شده، برای مدت ۶ ماه در سردخانه ی ۶ – ۵ درجه سانتی گراد قابل نگـهداری خواهند بود. در هوای معمولی اتاق ها و انبار ها نیز این بذور حدود ۳ – ۲ هفته سـالم خواهند ماند. گرچـه در اواخر این مدت، رنگ بذر تقـریبـاً قرمـز یا سیـاه می شود، ولی این تغییر رنگ در کیفیت آن تأثیر چندانی نخـواهد داشت.
در تابستان و هوای گرم، باید بذر تولیدی را به فاصله ی اندکی پس از تولید، مصرف کـرد، زیرا بذرها از شدت گـرما دچـار تنـش می شوند. در مجـموع بهتر است بــذر را بیش از دو هفته نگهداری نکرد.
بذر خوب نباید زیاد به هم چسبیده و حالت دانه‌دانه‌ای خود را از دست داده باشد. بذر نباید هنگام مصرف در دست لــه شود و حالت خمیری به خود بگیرد. همچنین، نباید زیاد تغییر رنگ داده و در آن آب افتادگی وجود داشته باشد. نبـود کپـک و سایر آلودگی ها نیز جزو ویژگی های یک بذر قابل قبول است.
برای ثبت سفارش خود با شماره 09199762163تماس بگیرید.
www.ag.ttakco.com
info@ttakco.com